Veiligheidsschakelaars
Wat doen veiligheidsschakelaars?
Gecontroleerde en veilige toegang tot machines en processen kan worden gereguleerd met veiligheidsschakelaars.
Wij leveren zowel zeer robuuste veiligheidsschakelaars voor de zwaarste industriële omstandigheden als compacte modulaire schakelaars met allerhande geïntegreerde controlefuncties.
TüV
gecertificeerd
Pld / Ple volgens
EN/ISO 13849-1
Veiligheidssleutels
tegen insluiting
Veilige deurschakelaars en
deurvergrendelingen
Ons assortiment veiligheidsdeurschakelaars biedt een oplossing voor iedere applicatie waar veilige toegang is vereist.
Welke veiligheidsschakelaar heeft u
nodig?
Vraag het onze specialisten.
Waarom gebruiken we veiligheidsschakelaars?
Werkgevers zijn wettelijk verantwoordelijk voor de veiligheid van hun werknemers en contractors tijdens werkzaamheden. Het gebruik van veiligheidsschakelaars is dan ook een vereiste bij werken met machines en processen.
Vaak worden veiligheidsschakelaars gebruikt om machineveiligheid te garanderen. Het doel van deze schakelaars is om de operator geen toegang te verlenen tot bewegende delen of andere potentieel gevaarlijke energieën zonder dat dit veilig gedetecteerd wordt (d.m.v. veiligheidscontacten). Zo kan er op worden vertrouwd dat er geen risico op gevaar en/of letsel is bij het betreden van een beveiligd gebied.
Doorgaans worden veiligheidsschakelaars geplaats op afgeschermde toegangspunten van machines en installaties zoals; deuren, luiken en kleppen. Het basisprincipe van de meeste veilige deurschakelaars is dat deze redundant zijn, oftewel één fout mag niet lijden tot verlies van de veiligheidsfunctie.
Zoveel toepassingen zoveel verschillende veiligheidsschakelaars
Afhankelijk van het type proces of machine moet de juiste veiligheidsschakelaar gekozen worden. Denk hierbij aan mechanische veiligheidsschakelaars met- en zonder vergrendelfunctie, contactloze veiligheidsschakelaars, veiligheidsschakelaars voor explosieve omgevingen of RVS veiligheidsschakelaars. Om u te helpen bij het maken van deze keuze hebben wij de verschillende soorten veiligheidsschakelaars nog even onder elkaar gezet.
Komt u er niet uit? Maak dan gebruik van ons stappenplan. Of neem contact met ons op.
Veiligheidsvergrendelingen beschermen bij uitlooptijd
Een standaard veiligheidsschakelaar genereerd een veilig stopcommando bij het openen van bijvoorbeeld, beweegbare afscherming. Vaak heeft de machine of installatie echter een uitlooptijd. Machines met een uitlooptijd zijn bijvoorbeeld, robots, mengers of persen. In dat geval mag er pas toegang worden verkregen na het verstrijken van de uitlooptijd. Voor applicaties met een uitlooptijd worden veiligheidsschakelaars met vergrendeling gebruikt. Veiligheidsvergrendelingen of safety interlocks houden de afscherming vergrendeld totdat het proces volledig tot stilstand is gekomen.
Veiligheidsschakelaars met uitlooptijd
Veiligheidsschakelaars met manipulatiebeveiliging
Voor sommige applicaties kan het een vereiste zijn om veiligheidsmaatregelen te nemen tegen manipulatie of overbrugging van de veiligheidsschakelaar. De te nemen maatregelen ter voorkoming van manipulatie zijn vastgelegd in de norm EN ISO 14119, hierin wordt onder andere het gebruik van gecodeerde veiligheidsschakelaars beschreven. Door het toepassen van RFID in veiligheidsschakelaars kan een (uniek) gecodeerde verbinding tussen de actuator/bedientong en de schakelaar worden gecreëerd waardoor de veiligheidsschakelaar moeilijker te overbruggen is.
Veiligheidsschakelaars geschikt als manipulatiebeveiliging
Veiligheidsschakelaars met vluchtwegontgrendeling
Voor machineveiligheidsapplicaties in onoverzichtelijke beveiligde zones of machines met full body access beschrijft de machinerichtlijn ISO 12100 (2010) in §6.3.5.3 het toepassen van een vluchtweg mogelijkheid. De B-norm EN ISO 14119 §5.7.5 geeft hierbij als voorbeeld het gebruik van een noodontgrendeling als reactieve insluitbeperkende maatregel. Door een veiligheidsschakelaar met noodontgrendeling in te zetten is het te allen tijde mogelijk de ruimte vanuit de binnenzijde te verlaten. Het gebruik van deze noodknop activeert hierbij direct een stop-commando, ook wanneer er een onbedoelde herstart heeft plaatsgevonden.
Schakelaars met vluchtwegontgrendeling
Hoe voorkom je insluiting met veiligheidsschakelaars?
Zoals een noodontgrendeling volgens EN ISO 14119 een reactieve werking heeft tegen insluiting, bieden persoonlijke safety keys (mechanische of RFID gecodeerd) de mogelijk tot het voorkomen van insluiting en onbedoelde herstart. Het inzetten van veiligheidssleutels voorkomt vergrendeling van de deur/luik of herstart van de machine totdat de sleutel terug is ingevoerd in de veiligheidsschakelaar.
Gebruik daarnaast retro-fit onze mechanische insluitbeveiligingen voor het verhogen van uw machineveiligheid bij bestaande toegangsdeuren.
Veiligheidsschakelaars die insluiting voorkomen
Modulaire machineveiligheidsoplossingen
Uit het oogpunt van efficiëntie is het vaak wenselijk om verschillende deurfuncties in één configuratie te plaatsen. Naast de hiervoor beschreven opties zoals noodontgrendeling en veiligheidssleutels is het ook mogelijk eenvoudige machinebedieningen zoals een noodstop, toegangsaanvraag, reset of een tag reader als geïntegreerde module aan de veiligheidsschakelaar toe te voegen.
Modulaire veiligheidsschakelaars
Mechanische Interlocks voor hygiënische toepassingen
In zowel de voedselverwerkende industrie als de farmacie is hygiëne prioriteit één. Dus ook alle veiligheids-componenten die toegepast worden in deze omgevingen dienen te voldoen aan de gestelde hygiëne eisen. Gebruik daarom 3-A gecertificeerde veiligheidsvergrendelingen speciaal ontwikkeld voor dit type applicaties. Deze interlocks zijn geschikt voor chemische washdown omgevingen met een hoge druk en hoge temperatuur. 3-A Hygiënische interlocks hebben daarom vlakke RVS oppervlaktes met afgeronde hoeken ter voorkoming van vuilophoping. Hiernaast hebben deze hygiënische veiligheidsschakelaars een zeer goede afdichting (IP69K).
Hygiënische veiligheidsschakelaars
Robuuste RVS veiligheidsschakelaars voor extreme toepassingen
Veiligheidsschakelaars worden ingezet in veel verschillende toepassingsgebieden. Er zijn toepassingen waar de omgeving minder vriendelijk is voor veiligheidsschakelaars met een standaard kunststof of staal gecoate behuizing. Denk hierbij aan omgevingen met veel vocht, gebruik van chemicaliën bij washdowns of zeer koude- of warme omgevingen. Voor deze applicaties worden de volgende eisen gesteld aan de veiligheidsoplossing: een zeer goede afdichting (IP-waarde), grote uitlijningstolerantie van de bedientong, juiste materiaalkeuze (RVS), groot temperatuurbereik, slagvast met een grote houdkracht (Fmax). Daarnaast moet de schakelaar soms ook nog bestand zijn tegen trillingen. En ontworpen zijn voor het minimaliseren van de ophoping van stof en gruis in de schakelkop.
Heavy Duty RVS Veiligheidsschakelaars
Veiligheidsschakelaars met netwerkmogelijkheden
In het afgelopen decennium zijn er aanzienlijke ontwikkelingen geweest m.b.t. veiligheidsschakelaars en interlocks voor netwerkbesturingssystemen, zoals ProfiNet en Ethernet IP. Machines vereisen steeds meer functionaliteit met complexe logica. Met netwerk geïntegreerde veiligheidsschakelaars kunnen I/O’s efficiënter worden ingericht en installatie- en implementatiekosten aanzienlijk worden verminderd.
Netwerk Interlocks bieden directe communicatie met Ethernet/IP & CIP Safety of PROFINET & PROFIsafe gebaseerde systemen voor industriële veiligheid en besturing. Deze netwerkschakelaars zijn verkrijgbaar met verschillende M12- en 7/8″-aansluitoplossingen voor daisy-chain.
Als toevoeging is het nu mogelijk netwerk interlocks te krijgen met PoE (Power over Ethernet), wat een nog grotere besparing op integratie met zich meebrengt, zo zijn er geen junction boxes nodig en kan de bekabeling verder gereduceerd worden.
Netwerk veiligheidsschakelaars
Veiligheidsschakelaars voor explosieve omgevingen
Atex veiligheidsschakelaars
Kies de juiste veiligheidsschakelaar
Veiligheidsschakelaars, in de norm ook wel “blokkeerinrichtingen gekoppeld aan afscherming” genoemd, zijn verkrijgbaar in veel verschillende uitvoeringen. Om u te helpen bij het maken van de juiste keuze van een veiligheidsschakelaar voor uw toepassingen hebben wij de volgende checklist opgesteld.
Stap 1: Bepaal het juiste veiligheidsniveau
Om de juiste veiligheidsschakelaar te selecteren moet eerst, aan de hand van veiligheidsnormen, het risiconiveau bepaald worden.
Twee veel gebruikte normen voor machineveiligheid zijn EN/ISO 13849-1 en ISO 62061. Aan de hand van een risicobeoordeling (RI&E) en deze normen wordt het vereiste veiligheidsniveau van de veiligheidsschakelaar vastgesteld. Veiligheidsniveaus worden uitgedrukt in PLa t/m PLe (volgens EN/ISO 13849-1) of SIL 1 t/m SIL 3 (volgens ISO 62061).
SIL 3 of PLe veiligheidsschakelaars bieden de hoogste mate van veiligheid. Deze schakelaars zijn ontworpen voor machines en processen waarbij er een grotere kans is op zwaar letsel i.c.m. met frequente toegang. Deze veiligheidsschakelaars zijn zowel elektrisch als mechanisch redundant en zorgen dat 1 fout niet lijdt tot verlies van de veiligheidsfunctie.
Er zijn talloze verschillende machines, het is onmogelijk om voor iedere specifieke machine precies vast te leggen waar deze aan moet voldoen, daarom heeft de Europese Unie hiervoor globale wetgeving gemaakt: de Machinerichtlijn 2006/42/EG.
Stap 2: Heeft de machine een uitlooptijd?
Ja > Veiligheidsvergrendeling of interlock
Wanneer de machine niet direct stilstaat na afschakelen/isoleren of wanneer de responstijd tussen de veiligheidsschakelaar en de veiligheidsbesturing i.c.m. de afstand tussen het toegangspunt en het gevaar te kort is om veilige toegang te kunnen garanderen, moet de veiligheidsschakelaar voorzien worden van een vergrendelfunctie. Dit wordt een solenoid interlock of veiligheidsvergrendeling genoemd.
Bij dit type veiligheidsschakelaar wordt eerst een toegangsaanvraag gedaan (op de schakelaar of extern) waarna enkel na het verstrijken van de uitlooptijd of stilstandsdetectie de veiligheidsschakelaar wordt ontgrendeld.
Gebruik in dit geval een mechanische veiligheidsschakelaar met vergrendeling.
Nee > Veiligheidsschakelaar, veiligheidssensor of procesvergrendeling
Wanneer de machine direct stilstaat na isolatie mag een veiligheidsschakelaar zonder vergrendeling worden toegepast, waarbij het openen van het toegangspunt direct de machine afschakelt/isoleert.
Type veiligheidsschakelaar waarbij er een mechanische verbinding is tussen de kop en de bedientong of actuator (vaste en draaiende wereld), de retentiekracht (houdkracht) zorgt voor een goede deursluiting en gegarandeerde uitlijning.
Ook wel veiligheidssensor genoemd is een type veiligheidsschakelaar waarbij de zender en de ontvanger tegenover elkaar gepositioneerd worden op resp. het vast en bewegende zijde van een toegangspunt. Wanneer de ontvangen of actuator wordt buiten het bereik van de zender komt zal de machine geïsoleerd worden. Er worden verschillende technieken gebruikt in contactloze veiligheidsschakelaars naargelang de toepassing;
Magnetische veiligheidssensoren
Op magnetisme gebaseerde contactloze sensoren zijn de meest eenvoudige manier van het beveiligen van uw machines, deze technologie is robuust, goed bestand tegen trilling en onderhoudsvrij.
Gecodeerde magnetische veiligheidsschakelaars
Deze veiligheidssensoren bieden het gemak en onderhoud van een standaard magnetische veiligheidsschakelaars meer bieden een verhoogde veiligheid op het gebieden van manipulatie en overbrugging. Hierdoor mag dit type worden ingezet als een laag gecodeerde blokkeerinrichting volgens EN ISO 14119:2013.
RFID gecodeerde veiligheidsschakelaars (transponder)
Dit type veiligheidssensor maakt gebruikt van RFID technologie waarbij er gekozen kan worden voor een unieke codering van iedere sensor. Het gebruik van transponders in veiligheidsschakelaars zorgt hierdoor voor een hoge codering volgens EN ISO 14119:2013.
Wanneer de machine/robot geen uitlooptijd heeft maar het niet wenselijk is dat het proces verstoord wordt door het openen van een toegangspunt dan kan er gekozen worden voor een procesvergrendeling of magneetvergrendeling. In de praktijk is de dit een houdmagneet (elektromagneet) voorzien van een gecodeerde contactloze veiligheidssensor.
De elektromagneet biedt doorgaans een houdkracht van tussen de 500N tot 1000N en voorkomt hiermee het onbedoeld openen van toegangspunten. Dankzij de manipulatie beveiliging bieden veilige magneetvergrendelingen de maximale veiligheid voor processen zonder of met korte uitlooptijd.
Stap 3: Is er een risico op insluiting?
Wanneer en operator met zijn volledige lichaam een beveiligde zone kan betreden (full body access) bestaat er een risico op insluiting en onbedoelde machine herstart. Ter voorkoming van insluiting onderscheid de norm twee verschillende typen preventiemaatregelen:
Re-actieve preventie
Insluiting kan voorkomen worden door een veiligheidsvergrendeling te voorzien van een noodontgrendelingsfunctie, waar het toegangspunt altijd vanuit de binnenzijde ontgrendeld kan worden bij bijvoorbeeld brand of spanningsuitval. Denk hierbij een mechanische ontgrendelingsknop of hendel aan de binnenzijde van de beveiligde zone welke de veiligheidscontacten bediend en de interlock ontgrendeld.
Pro-actieve preventie
Onbedoelde machine herstart kan ook worden voorkomen door de mogelijkheid tot herstart te voorkomen wanneer een operator toegang krijgt tot de beveiligde zone. De norm onderscheid de volgende type pro-actieve oplossingen voor insluiting.
- Veiligheidsschakelaar voorzien van een Safety-key of veiligheidssleutel.
- Het plaatsen van een persoonlijke veiligheidshangslot ter voorkoming van het inschakelen van de veiligheidsschakelaar.
- Een veilig detectiesysteem zoals radarbeveiliging of laserscanners.
- Mechanische insluitingsbeveiliging voor deuren of lichtschermen.
Stap 4: Bepaal de omgevingseisen
A. Waterdichtheid of IP-waarde
Afhankelijk van de omgeving moet er een juiste keuze gemaakt worden in robuustheid, materiaal en waterdichtheid (IP-waarde).
B. Bouwvorm en materiaalkeuze
Denk aan een veiligheidsschakelaar een metalen behuizing met hoge trekkracht (Fmax) en grote uitlijningstolerantie voor zware machines met veel trillingen en vuil.
Voor voedselverwerking en farmacie worden hygiënische veiligheidsschakelaars toegepast met een hoge IP-waarde en volledige RVS behuizing.
Voor kleine verpakkingsmachines daarentegen zijn compacte veiligheidsschakelaars of sensoren de meest gebruikte oplossing
C. Explosieve omgevingen
In sommige industriële omgevingen kan er een risico op gas- of stofexplosie aanwezig zijn. De ATEX richtlijn biedt handvatten voor de juist keuze veiligheidsschakelaar.
Kort samengevat bestaan er 6 verschillende ATEX zones die als volgt worden ingedeeld:
- ATEX Zone 0 en 20: frequent of continue risico op explosiegevaar (> 1000 uur per jaar)
- ATEX Zone 1 en 21: frequent of incidenteel explosiegevaar aanwezig (< 1000 en > 100 uur per jaar)
- ATEX Zone 2 en 22: incidenteel explosiegevaar aanwezig (< 10 uur per jaar)
Zone 20, 21 en 22 duiden op het risico tot stofexplosie, waarbij zone 0, 1 en 2 gaat het over het risico op gasexplosie.
Stap 5: Type BUS systeem & Aansluiting
A. Conventioneel BUS-systeem
Dit betreft alle BUS systemen waarbij de aansluiting van de veiligheidsschakelaars via een wartel met klemmen wordt aangesloten wordt op de veilige uitgangen van een veiligheids-PLC of veiligheidsrelais. In verband met redundantie dient voor het behalen van een veiligheidscategorie iedere veiligheidsschakelaars terug bedraad te worden naar de PLC of relais.
Tegenwoordig kan er ook bij deze systemen bespaard worden op bekabeling door gebruik te maken van veiligheidsschakelaars voorzien van OSSD contacten welke het mogelijk maken schakelaars in serie te plaatsen zonder verlies van de veiligheidsfunctie .
Kies voor installatiegemak door het toepassen van voorbedraade stekkeraansluitingen (Quick Dissconnects)
B. ASi Interface veiligheidsschakelaars
ASi (Actuator Sensor Interface) interface veiligheidsschakelaars zijn een type veiligheidsschakelaars die compatibel zijn met het ASi-systeem. Het ASi-systeem is een BUS systeem dat wordt gebruikt om gegevens uit te wisselen tussen sensoren, actuatoren en veiligheidscomponenten.
Een belangrijk kenmerk van ASi interface veiligheidsschakelaars is hun vermogen om veiligheidssignalen over het ASi-netwerk te verzenden en te ontvangen op 1 enkele 4-polige kabel die in een lus weer verbonden wordt met het ASi-besturingsysteem. Dit maakt een snelle en betrouwbare communicatie mogelijk tussen de veiligheidsschakelaars en de besturingscomponenten.
Bovendien bieden ASi interface veiligheidsschakelaars vaak extra functies, zoals diagnosemogelijkheden en monitoring van de veiligheidsstatus. Hierdoor kunnen eventuele fouten of storingen in het systeem snel worden gedetecteerd en kunnen passende maatregelen worden genomen om de veiligheid te waarborgen.
C. Netwerk veiligheidsschakelaars
Het gebruik van veiligheidsschakelaars met netwerkintegratie, (ook wel industry 4.0 genoemd) biedt een groot aantal voordelen, zo zijn een kleiner aantal componenten, minder bedrading, minder aansluitingen, snellere installatie en snellere inbedrijfstelling.
Het is daarnaast mogelijk om de status van elke module te controleren voor diagnose of het beter plannen van preventief onderhoud.
Veiligheidsschakelaars met geïntegreerde netwerkoplossingen zijn doorgaans verkrijgbaar in twee verschillende uitvoeringen: ProfiNet & Profisafe, Ethernet IP & CIP Safety.
Integreer toegangsbeveiliging, insluitingsgevaar en diagnose van veiligheidscomponenten met FRANK.
