Lockout-Tagout en standaarden
ISO 14118 “Veiligheid van machines” en de Amerikaanse norm ANSI/ASSE Z244.
Deze twee internationale normen omschrijven het toepassen van “Zero Energy”. (Spanningsloos principe om de gevaren bij het gebruik van machines te voorkomen).
ISO 14118: Veiligheid van machines - Voorkoming van onverwacht opstarten
(2017)ANSI ASSE Z244.1: The Control of Hazardous Energy* Lockout, Tagout and Alternative Methods (2016).
De definitie “Hazardous Energy” omvat naast elektrische energie ook de energieën die worden opgewekt, zoals pneumatiek, hydrauliek, zwaartekracht en chemische verbrandingsgassen. De definitie van “Zero Energy” staat in de norm omschreven als: “Spanningsloos principe om de gevaren bij het gebruik van machines te voorkomen”.
Het principe van spanningsloosheid bij machines en installaties kan als volgt worden omschreven: Bij toegang tot een afgeschermd gebied van een machine, wordt alle energie geïsoleerd, wordt alle (rest)energie verdreven en voorkomt u dat iemand een deel ervan opnieuw ingeschakeld door het plaatsen persoonlijke vergrendeling (lockout) op de energiebron. Ter identificatie dient er een markering (tagout) geplaatst te worden en moet er controle uitgevoerd worden aan het onderdeel wat waar de werkzaamheden betrekking op hebben inderdaad spanningsloos is (tryout). Is het toepassen van Lockout-Tagout een verplichting? In landen als de Verenigde Staten, Canada en het Verenigd Koninkrijk vereisen de sociale wetten (arbowetgeving) de toepassing van een Lockout-Tagout-Tryout methode. Dat maakt het toepassen hiervan in deze landen een directe verplichting om de wet te kunnen naleven. In veel andere Europese landen wordt “Zero Energy” omschreven in technische normen (zoals ISO 14118), wat maakt dat het toepassen van Lockout-Tagout geen directe verplichting is maar wel een erkende manier om aan de norm te kunnen voldoen. Alternatieve Methoden naast LOTO Bij het werken aan machines kan niet altijd in alle gevallen Lockout-Tagout worden toegepast aangezien het niet in alle gevallen mogelijk of wenselijk is de energie volledig spanningsloos te maken. Denk bijvoorbeeld aan de toegang tot een robot cell waar een robot moet worden geprogrammeerd. Hierbij wordt de beweging gestopt door het aanbrengen van veiligheid gestuurde componenten in de stuurstroom die middels redundantie via het veiligheidscircuit (her)inschakeling voorkomen. Deze componenten moeten aan de hand van functionele veiligheidsnormen zoals EN ISO 13849-1 worden ingezet. Ingrijpen in stuurstroom = functionele veiligheid Isoleren van de energiebron = Lockout-Tagout
