ISO/TR 22053 (2021)
Veiligheid van machines- Beveiliging van ondersteunende systemen
ISO/TR 22053 Veiligheid van machines – Beveiligen van ondersteunende systemen (SSS) werd in februari 2021 gepubliceerd. Het is geen standaard of norm maar een technische specificatie. Technische rapporten hebben de neiging zich te concentreren op gegevens uit een informatief rapport, of informatie over de waargenomen “stand der techniek”. Dit Technische rapport of TR is opgesteld als toevoeging op ISO11161 – Veiligheid van machines – Geïntegreerde productiesystemen.
ISO/TR 22053 (2021)
Beveiliging van ondersteunende systemen
Is een veiligheid ondersteunend systeem (SSS) onderdeel van machineveiligheid of onderdeel van de beveiliging? Dat is een interessante vraag, omdat het er in de eerste plaats om gaat personeel te authentiseren en te autoriseren om bepaalde veiligheidsfuncties te mogen gebruiken. De veiligheidsvoorzieningen en -functies zullen altijd werken, ongeacht of het veiligheid ondersteunende systeem wordt gebruikt of niet.
Waarom is er behoefte aan een ondersteunend systeem voor beveiligde zones? ISO/TR 22052 heeft betrekking op de noodzaak om zowel de toegang tot beveiligde ruimten te controleren als ervoor te zorgen dat de juiste persoon de taken uitvoert waartoe hij bevoegd is. In lekentaal gaat het erom dat de juiste persoon de juiste taken uitvoert, of om het als een vraag te stellen – Wilt u dat machineoperators taken kunnen uitvoeren waarvoor ze niet zijn opgeleid?
Een veiligheid ondersteunend systeem wordt gedefinieerd als een aanvullende risicobeperkende/beschermende maatregel om de keuze van de modus mogelijk te maken door middel van authenticatiemiddelen.
De SSS identificeert het personeel dat gemachtigd is om taken uit te voeren en maakt de moduskeuze op basis van de machtiging mogelijk. Het kan bijvoorbeeld veiligheidsfuncties zoals het resetten of vrijgeven van de vergrendeling van de veiligheidsinrichting (zoals veiligheidsvergrendelingen) mogelijk maken door een koppeling met het veiligheid gerelateerde deel van het besturingssysteem. In dat geval kan het personeel op vertoon van zijn identificatie een reset-functie selecteren of toegang tot de beveiligde ruimte vragen indien het systeem zijn bevoegdheid erkent.
De identificatie van geautoriseerd personeel kan zo eenvoudig zijn als een sleutel of een persoonlijke RFID-tag, maar het kan ook een biometrische eigenschap zijn zoals een netvlies- of vingerafdrukscan. Het belangrijkste punt is dat de SSS een invoer kan herkennen en valideren, en er zo voor kan zorgen dat de gemachtigde persoon alleen taken kan uitvoeren die overeenstemmen met zijn vaardigheden of machtigingsniveau.
De SSS kan worden gebruikt om de toegang tot de beveiligde ruimte te controleren en geeft de mogelijkheid om taken te controleren en uit te voeren binnen de beveiligde ruimte. Tot de te controleren taken kunnen behoren het afstellen, instellen oplossen van problemen op basis van de werkingsmodi van het geïntegreerde fabricagesysteem.
Hoewel ISO/TR22053 in de eerste plaats bedoeld is voor het ontwerpen van systemen ter ondersteuning van de veiligheidsfuncties in verband met het IMS, is het ook nuttig voor het beschermen van de machineprocessen door ongeoorloofd stoppen en starten te voorkomen. Op het eerste gezicht kan worden gedacht dat een SSS een complex elektronisch systeem is, maar het is mogelijk een systeem te ontwerpen met eenvoudige knoppen.
Het valt nog te bezien of dit technisch rapport zijn weg zal vinden naar de laatste herziening van ISO11161, maar het lijdt geen twijfel dat het een belangrijk document zal worden naarmate modusselectie, die veel voorkomt in standaarden voor bewerkingsmachines en robotica, op grotere schaal wordt toegepast.
